Định nghĩa về sự quyết đoán

Sự quyết đoán, đặc biệt trong giao tiếp, là một kỹ năng mềm không chỉ giúp bạn làm chủ cuộc sống mà còn xây dựng những mối quan hệ công bằng, tôn trọng và hiệu quả.

Trong bất cứ tình huống nào, dù là công việc hay cuộc sống cá nhân, sự quyết đoán đóng vai trò quan trọng trong cách chúng ta giải quyết vấn đề, bày tỏ quan điểm và bảo vệ lợi ích của mình mà không gây tổn thương đến người khác.

Định nghĩa về sự quyết đoán

Sự quyết đoán là khả năng bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc, nhu cầu hoặc quyền lợi của mình một cách tự tin, trung thực và tôn trọng. Người quyết đoán không né tránh hay sợ hãi khi phải đối diện với những tình huống khó khăn, và cũng không dùng cách cư xử hung hăng để đạt được mục tiêu. Thay vào đó, họ duy trì sự cân bằng, đảm bảo rằng quan điểm của mình được lắng nghe trong khi tôn trọng quyền lợi và ý kiến của người khác.

Những người quyết đoán sẵn sàng đàm phán bất kỳ đề xuất nào mà không khăng khăng giữ quan điểm của mình. Ví dụ, hãy tưởng tượng tình huống sau:

Linh làm việc trong một nhóm dự án ở công ty, và cô thường xuyên phải ở lại làm thêm giờ để hoàn thành công việc mà đáng lẽ cả nhóm cùng chịu trách nhiệm. Một số đồng nghiệp của cô luôn về sớm mà không tham gia đóng góp vào phần việc chung. Điều này khiến Linh cảm thấy bất công và căng thẳng.

Nếu Linh là người thụ động, cô có thể chọn cách im lặng và tiếp tục gánh vác công việc, nhưng điều đó sẽ khiến cô mệt mỏi và khó chịu. Ngược lại, nếu cô quá hung hăng, cô có thể nổi giận và chỉ trích đồng nghiệp một cách gay gắt, làm tổn hại mối quan hệ.

Linh là một người quyết đoán nên Linh quyết định tổ chức một cuộc họp nhỏ với nhóm để thảo luận về vấn đề này. Cô nói với thái độ bình tĩnh và rõ ràng:

"Tôi nhận thấy rằng gần đây tôi đã phải làm thêm giờ để hoàn thành các phần việc của dự án. Tôi hiểu mọi người đều có nhiều việc cá nhân, nhưng để đảm bảo công bằng cho tất cả chúng ta, tôi đề nghị chúng ta phân chia công việc một cách đồng đều hơn. Có thể chúng ta sẽ luân phiên người chịu trách nhiệm cho từng phần của dự án để mọi người đều có cơ hội đóng góp một cách công bằng. Mọi người nghĩ sao về điều này?"

Bằng cách này, Linh có thể bày tỏ quan điểm của mình một cách trung thực, không chỉ ra lỗi của ai cụ thể, và khuyến khích cả nhóm tìm ra giải pháp cùng nhau.

Đặc điểm của một người quyết đoán

Những người có tính quyết đoán thường sở hữu một loạt các đặc điểm nổi bật giúp họ giao tiếp hiệu quả và đạt được thành công trong nhiều khía cạnh của cuộc sống. Dưới đây là một số đặc điểm tiêu biểu:

1. Tự tin trong giao tiếp: Người quyết đoán có khả năng trình bày rõ ràng ý kiến mà không do dự hay sợ bị đánh giá. Họ không chỉ nói lên điều mình muốn mà còn truyền đạt một cách chắc chắn, giúp người nghe hiểu được điều mà họ mong muốn đạt được.
2. Khả năng lắng nghe tích cực: Sự quyết đoán không chỉ là khả năng nói ra suy nghĩ mà còn bao gồm cả việc lắng nghe và thấu hiểu quan điểm của người khác. Người quyết đoán biết cách đón nhận thông tin một cách khách quan và không phán xét, tạo ra không gian trao đổi cởi mở.
3. Tôn trọng ranh giới của bản thân và người khác: Người quyết đoán hiểu rõ giới hạn của mình và của người khác, họ biết khi nào nên nói “không” và làm thế nào để thể hiện điều đó một cách lịch sự nhưng kiên định.
4. Giải quyết xung đột một cách xây dựng: Khi đối diện với mâu thuẫn, người quyết đoán không trốn tránh hay thụ động, mà đối diện với vấn đề một cách bình tĩnh. Họ tập trung vào việc tìm ra giải pháp, thay vì đổ lỗi hoặc tạo căng thẳng không cần thiết.
5. Sự kiểm soát cảm xúc: Một yếu tố quan trọng của sự quyết đoán là khả năng quản lý cảm xúc. Người quyết đoán thường kiểm soát được những phản ứng tiêu cực như tức giận hay lo lắng, nhờ đó mà họ có thể giữ được thái độ bình tĩnh và tỉnh táo khi giao tiếp.
6. Khả năng đưa ra quyết định: Người quyết đoán không chỉ biết bày tỏ ý kiến mà còn tự tin khi đưa ra quyết định và chịu trách nhiệm cho những quyết định đó. Họ không để mình bị lung lay bởi áp lực bên ngoài hay cảm xúc cá nhân mà tập trung vào mục tiêu và phương hướng đã chọn.