Các mức độ quyết đoán

Các mức độ quyết đoán (Scales of Assertiveness) liên quan đến các kiểu giao tiếp khác nhau, từ thụ động đến hung hăng, trong đó sự quyết đoán nằm ở giữa.

Khi những người có suy nghĩ và cảm xúc khác nhau được đặt vào một số tình huống, họ sẽ thể hiện hành vi khác nhau.

Chúng ta hãy quan sát bốn loại người và hành vi khác nhau của họ trong những tình huống dưới đây:

Tình huống 1

Lan là một lập trình viên và thường xuyên cần tập trung làm việc tại nhà. Tuy nhiên, mỗi buổi chiều, bạn cùng phòng của Lan là Mai lại hay rủ cô ra ngoài uống cà phê. Dù Lan không muốn từ chối bạn, nhưng cô cũng không thích việc bị làm phiền trong thời gian làm việc. Làm thế nào Lan có thể giải quyết tình huống này?

Thụ động (Passive)

• (lại phải đi uống cà phê nữa sao...) Ừ, mình đi cùng bạn nhé, Mai.

Hung hăng (Aggressive)

• (phải chấm dứt ngay chuyện này) Mai, bạn có thể đừng làm phiền mình mỗi ngày không? Mình còn rất nhiều việc phải làm và không thể cứ đi uống cà phê với bạn mãi được!

Thụ động-Hung hăng (Passive-aggressive)

• (chắc không còn ai rảnh như mình ngoài Mai nữa...) Ồ, lại là buổi chiều cà phê phải không? Mình không thể đoán trước được điều này!

Quyết đoán (Assertive)

• (Mai không biết là mình cần tập trung. Mình nên nói sao để cô ấy hiểu nhỉ?) Mai à, mình đang phải làm việc và cần nhiều sự tập trung vào buổi chiều. Mình rất vui nếu chúng ta có thể dành thời gian uống cà phê vào cuối tuần khi mình thoải mái hơn.

Tình huống 2

Minh là một sinh viên cần tập trung học bài cho kỳ thi sắp tới. Tuy nhiên, hàng ngày, bạn cùng phòng của Minh là Nam thường xuyên mở nhạc lớn vào buổi tối. Dù Minh cảm thấy khó chịu nhưng chưa biết cách nào để giải quyết.

Thụ động (Passive)

• (lại phải nghe nhạc lớn nữa rồi...) Ừ, không sao, mình sẽ đeo tai nghe vào.

Hung hăng (Aggressive)

• (không thể chịu nổi nữa! ) Nam, bạn có thể tắt nhạc ngay được không? Mình đang học và không thể nào tập trung với tiếng ồn này! Bạn lúc nào cũng làm phiền mình cả!

Thụ động-Hung hăng (Passive-aggressive)

• (lại nhạc lớn... thật là phiền!) Ôi, bài hát hay quá, mình chắc chắn không thể học được khi bạn mở to thế này!

Quyết đoán (Assertive)

• (Nam không biết là mình cần yên tĩnh. Mình nên nói sao để cậu ấy hiểu?) Nam ơi, mình đang chuẩn bị cho kỳ thi và cần không gian yên tĩnh vào buổi tối. Bạn có thể giảm âm lượng hoặc đeo tai nghe không? Mình rất trân trọng điều đó, và mình có thể cùng nghe nhạc với bạn vào cuối tuần khi mình học xong.